Zatrucie chemiczne i oparzenie
Amoniak:
Jest gazem bezbarwnym, silnie żrącym, trującym i palnym w każdej temperaturze. Powoduje poważne oparzenia skóry oraz uszkodzenia oczu. Może powodować podrażnienie dróg oddechowych. Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne. Szybko można stwierdzić jego obecność w danym pomieszczeniu i podjąć odpowiednie kroki ratunkowe.
Chlor:
Chlor jest żółtozielonym, trującym gazem o drażniącym zapachu, pod zwiększonym ciśnieniem łatwo się skrapla (temperatura topnienia: - 101° C, wrzenia: - 34,6° C) ma tę samą barwę w stanie stałym tworzy żółtawe kryształy rombowe. Przyjmowany doustnie (z wodą pitną) wywołuje głównie raka pęcherza moczowego i jelita prostego (prostnicy), gdzie zalega z wydalinami. Przy kontakcie ze skórą wywołuje jej podrażnienie, suchość, pękanie i obniżenie odporności na dodatkowe zakażenia grzybicami i drożdżakami. Pochodne organiczne chloru, zwłaszcza chloroform, mogą być przyczyną marskości wątroby, raka wątroby i nerek, a niekiedy guzów tarczycy. Chlorowane pochodne fenolu mogą wywołać białaczki i guzy chłoniakowe. Chlor i jego pochodne zakłócają wchłanialność jodu, obniżając ją, a także zwiększają szybkość utleniania nienasyconych kwasów tłuszczowych, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu.
Kwas solny:
Ciecz bezbarwna o dymiącym duszącym zapachu, mała gęstość maksymalne stężenie - 36,7%. Żrący, wywołujący oparzenia skóry, niszczy papier, tkaniny; przewodzi prąd; rozpuszcza metale reaguje z nimi z wydzieleniem wodoru, ma właściwości dezynfekcyjne.
Metanol:
Metanol, alkohol metylowy, karbinol, najprostszy alkohol alifatyczny, bezbarwna ciecz o charakterystycznej woni podobnej do etanolu (alkoholu etylowego, spirytusu), piekącym smaku, temperaturze topnienia -94oC, temperaturze wrzenia 64,7oC, miesza się z wodą w każdym stosunku, podobnie z alkoholem etylowym i eterem dietylowym.
Metanol jest silną trucizną (wchłanianie par albo wypicie kilkunastu gramów już może spowodować ślepotę lub nawet śmierć). Dawniej otrzymywany w procesie suchej destylacji drewna (stąd nazwa "spirytus drzewny"), obecnie poprzez syntezę z tlenku węgla(II) i wodoru.
Zastosowania do produkcji: aldehydu mrówkowego, tworzyw sztucznych, włókien syntetycznych, leków, barwników oraz jako paliwo i rozpuszczalnik.
Propan:
Gaz skrajnie łatwopalny. Tworzy mieszaniny wybuchowe z powietrzem. W fazie gazowej cięższy od powietrza, może zalegać w zagłębieniach terenowe
W wysokich stężeniach działa słabo drażniąco oraz dusząco. Bezpośredni kontakt ze skroplonym gazem może powodować odmrożenia.
Soda kaustyczna:
Soda kaustyczna to wodorotlenek sodowy mający postać białej substancji o strukturze krystalicznej. Jej podstawową cechą jest rozpuszczalność w wodzie, a także glicerynie i alkoholu. Ma właściwości żrące, więc należy obcując z tym specyfikiem, zachować wszelkie środki ostrożności. Pełni rolę nośnika sodu, w reakcjach syntezy, wykorzystywanych w procesie produkcji jonowych materiałów mających szerokie zastosowanie. Stosowane jest do produkcji specyfików farmaceutycznych np. kwasu salicylowego czy polopiryny, do uzyskania szkła wodnego, aluminium, produkcji gumy, sztucznego jedwabiu, a także podczas produkcji tłuszczów czy mydła.
Najczęstszą przyczyną uwolnienia niebezpiecznych środków chemicznych są:
- awarie i katastrofy w obiektach przemysłowych,
- rozszczelnienia rurociągów przemysłowych,
- wypadki cystern.
Objawy zatrucia chemicznego:
- ból głowy, zakłócenia w widzeniu,
- oszołomienie,
- trudności w oddychaniu,
- podrażniona skóra, oczy,
- nietypowe zachowanie,
- biegunka,
- brak koordynacji ruchów ciała.
Świadek zatrucia chemicznego powinien:
- powiadomić lokalne centrum ratownicze,
- podać miejsce wypadku i numer telefonu, z którego dzwoni,
- opisać co się stało ile osób jest lub może być narażonych na zatrucie na chemiczne,
- nie odkładać słuchawki dopóki przyjmujący nie zakończy rozmowy (może potrzebować dodatkowych istotnych informacji)
Oparzenia chemiczne:
Oparzenia chemiczne są nie tylko bardzo bolesne, ale mogą być też bardzo groźne dla zdrowia. Najważniejsza jest reakcja w ciągu pierwszych dwóch minut od skażenia substancją chemiczną. Różny przebieg mają oparzenia wywołane przez kwasy, zasady, związki organiczne i substancje żrąco-toksyczne.
Oparzenia chemiczne pojawiają się w wyniku kontaktu skóry z substancjami żrącymi, zazwyczaj zasadami, kwasami i związkami organicznymi. Groźniejsze jest oparzenie zasadami (np. soda kaustyczna), ponieważ substancje te dłużej działają i wnikają w głąb skóry tworząc szkliste obrzmienia.
Świadek oparzenia chemicznego powinien:
- - powiadomić lokalne centrum ratownicze,
- - usunąć skażone ubranie z osoby poszkodowanej,
- - usunąć chemikalia ze skóry poprzez polewanie skóry poszkodowanego wodą,
- - w razie potrzeby przemyć oczy w kierunku od nosa na zewnątrz,
- - okryć skażone miejsca materiałem tak aby bezpośrednio nie dotykał rany.